Παιδεία στα Μέσα και την Πληροφορία (Media & Information Literacy) πρακτικά σημαίνει να είμαστε εγγράμματοι σε έναν phygital κόσμο -δηλαδή έναν κόσμο με φυσικές και ψηφιακές διαστάσεις· με άλλα λόγια, σημαίνει να έχουμε αποκτήσει γνώσεις και δεξιότητες ανάγνωσης, κατανόησης, γραφής, υπολογισμού και χρήσης της τεχνολογίας της εποχής μας, σε διάφορα περιβάλλοντα χρησιμοποιώντας γραπτό υλικό, τέτοιες ώστε να έχουμε την δυνατότητα και την ικανότητα να εμπλακούμε σε όλες τις δραστηριότητες στην κοινότητα ή στον πολιτισμό μας, στις οποίες απαιτείται κάθε συγκεκριμένος γραμματισμός (UNESCO, 2011).
Η ΠΜΠ ορίζεται με διάφορους τρόπους, περιλαμβάνει ένα σύνολο ψηφιακών γραμματισμών και καλύπτει την πρόσβαση σε παραδοσιακά και νέα ψηφιακά μέσα επικοινωνίας (τεχνικές και ψηφιακές δεξιότητες), την κατανόηση, ανάλυση και κριτική αξιολόγηση των πολυτροπικών μέσων, των μηνυμάτων τους και των περιεχομένων τους (γνωστικές δεξιότητες), την δυνατότητα έκφρασης και δημιουργίας περιεχομένου σε πολυμεσικές επικοινωνιακές συνθήκες (κοινωνικές δεξιότητες) (Ευρωπαϊκή Επιτροπή, COM 2007/833, REC 2009/625/EC, Council Conclusions, 2016).
Βάσει των αναλυτικότερων ορισμών που έχει υιοθετήσει η Ευρωπαϊκή Ένωση (2018), ΠΜΠ είναι το αποτέλεσμα κατάρτισης, εκπαίδευσης και μάθησης για την απόκτηση ικανοτήτων που αφορούν την χρήση της πληροφορίας και περιλαμβάνει:
α) τεχνικές δεξιότητες, δηλαδή την πρόσβαση και ικανότητα κριτικής χρήσης των σύγχρονων μέσων επικοινωνίας∙
β) γνωστικές δεξιότητες, δηλαδή την ικανότητα κατανόησης, ανάλυσης και κριτικής αξιολόγησης της λειτουργίας και του ρόλου των μέσων επικοινωνίας και ενημέρωσης, καθώς και των μηνυμάτων και των πληροφοριών που μεταφέρονται μέσω αυτών, παράλληλα με την ικανότητα αντίληψης, ανάλυσης και κριτικής χρήσης του πλαισίου στο οποίο χρησιμοποιούνται τα μέσα και τα δεδομένα αυτά. Οι συγκεκριμένες δεξιότητες είναι απαραίτητες για την πρόσληψη, αποκωδικοποίηση, κατανόηση, ανάλυση και κριτική αξιολόγηση αφενός (α) των πληροφοριών (του «περιεχομένου») και (β) των (εμπρόθετων) μηνυμάτων, που διακινούνται στα μέσα επικοινωνίας και ενημέρωσης, και αφετέρου και των ίδιων των μέσων (λειτουργίες, πλαίσιο, ρόλος, συνθήκες εκπλήρωσης, τεχνολογίες, κ.α.) και της σημασίας τους ως μηχανισμών για το άτομο και τις κοινότητές του∙
γ) πληροφοριακές δεξιότητες (informationliteracy), που αφορούν την γνώση και την ικανότητα κριτικού εντοπισμού κατάλληλων πληροφοριών, σε τρέχον ή σε αρχειακό υλικό, όπως για παράδειγμα σε ψηφιακές και φυσικές βιβλιοθήκες και αποθετήρια∙ αφορούν επίσης και την υιοθέτηση της κατάλληλης πληροφοριακής συμπεριφοράς για την απόκτηση και αποτελεσματική χρήση της πληροφορίας που εξυπηρετεί την εκάστοτε πληροφοριακή ανάγκη∙
δ) επικοινωνιακές και κοινωνικές δεξιότητες, οι οποίες αφορούν τη δυνατότητα και ικανότητα προσωπικής έκφρασης, δημιουργίας και αποτελεσματικής προώθησης περιεχομένου ή μηνυμάτων σε διαφορετικά περιβάλλοντα και καταστάσεις με χρήση διαφορετικών μέσων και με διαφορετικούς επιδιωκόμενους σκοπούς∙ παράλληλα αφορούν και την ικανότητα κατάλληλης –ανά περίσταση- κοινωνικοποίησης και χρήσης της δεοντολογίας επικοινωνίας κατά την συμμετοχή σε διαδικτυωμένες ομάδες ή/και ψηφιακές κοινότητες και την αλληλεπίδραση με άλλα μέλη τους∙
ε) στρατηγικές δεξιότητες, οι οποίες έχουν να κάνουν με τον προγραμματισμό ή την στρατηγική χρήσης των πληροφοριών (για παράδειγμα, ενεργή και εύστοχη αναζήτηση πληροφοριών σχετικά µε μια ορισμένη εργασία ή με την προσωπική ζωή του ατόµου, κ.ο.κ.).